نگاهی به قدرت و جنسیت از منظر ادب و بی‌ادبی در رمان‌های نوجوانانِ فارسی‌زبان

پژوهش حاضر به بررسیِ تأثیر قدرت و جنسیت در اتخاذ رویکردهای مؤدبانه یا بی‌ادبانه از سوی شخصیت‌های قدرتمند و ضعیف، و نیز مردان و زنان، در ده رُمانِ برگزیدۀ نوجوانان فارسی‌زبان، بر اساس نظریۀ ادبِ براون و لوینسون، و نظریۀ بی‌ادبیِ کالپپر می‌پردازد. رمان‌های نوجوانانِ فارسی‌زبانِ منتشرشده در فاصلۀ سال‌های 1391- 1381، جامعۀ پژوهش را تشکیل می‌دهد و آثار مورد بررسی بر پایۀ معیارهای تألیفی‌بودنِ اثر، گفت‌وگومحوربودنِ داستان، مورد تأییدبودن از سوی صاحب‌نظران، و . . . انتخاب شده است. داده‌های پژوهش با استفاده از آزمون آماریِ خی دو، مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل نشان می‌دهد که قدرت و ادب رابطۀ معکوسی باهم دارند، یعنی هرچه قدرت افراد بیشتر باشد، از استراتژی‌های بی‌ادبیِ بیشتر و هرچه جایگاه قدرت ضعیف‌تر باشد، از استراتژی‌های ادبِ بیشتری استفاده می‌کنند. بر همین اساس، مشخص شد که شخصیت‌های زن، در برخورد با شخصیت‌های مرد، رفتار زبانیِ مؤدبانه‌تری دارند و شخصیت‌های مرد، بیشتر از شخصیت‌های زن از استراتژی‌های بی‌ادبی استفاده می‌کنند.